Lidia Cierpiałkowska i Michał Ziarko (2010) analizując modele genetyczne i koncepcje psychologiczne problemów dzieci wychowujących się w rodzinie alkoholowej sformułowali następujące wnioski i refleksje:
- dzieci rodziców biologicznych uzależnionych od alkoholu wykazują w okresie dorosłości większe ryzyko alkoholizmu niż grupa porównawcza;
- rozrzut ilorazu szans ujawnienia się alkoholizmu jest dość znaczny, zwłaszcza w grupie kobiet, ale także w grupie mężczyzn;
- należy szukać wyjaśnienia źródeł zmienności uwarunkowań alkoholizmu w złożoności fenotypu nazywanego nadużywaniem czy uzależnieniem od alkoholu. Złożoność fenotypu była analizowana z perspektywy takich kryteriów, jak: głębokość (liczba symptomów) uzależnienia od alkoholu, typ zaburzeń osobowości współwystępujący z alkoholizmem oraz rodzaj uwarunkowań - genetyczne czy środowiskowe (Cierpiałkowska, Ziarko, 2010, s.127).
Rodzina dysfunkcyjna w której obrębie żyje rodzic z zespołem uzależnienia od alkoholu stopniowo wchodzi w rolę rodziny patologicznej. „Człowiek pijący ryzykownie, szkodliwie lub uzależniony dostarcza innym członkom rodziny problemów życiowych, finansowych i emocjonalnych, co sprawia, że wszyscy borykają się z szeroko rozumianym ” (Sztander, 2011, s. 5). Początkowo incydenty nadużywania alkoholu i notorycznego upijania się są sporadyczne a osoba uzależniona poszukuje winy we wszystkim i we wszystkich, tylko nie sięga do źródeł problemu. Własnego problemu. Zazwyczaj wraz z pogłębianiem się nałogu, coraz więcej energii i zainteresowania poszczególnych członków rodziny skupia się wokół osoby uzależnionej. Stopniowo narastają napięcia i kłótnie oraz pogarszają się relacje małżeńskie. Rozwija się gra pozorów i udawanej „szczęśliwości” małżeńskiej oraz rodzinnej. Nadal podejmowane są próby utrzymania dotychczas funkcjonującej struktury rodziny pomimo piętrzących się zaburzeń w rozwoju dzieci np. zaburzenia snu, łaknienia, zaburzenia życia emocjonalnego. Ukrywanie negatywnych skutków picia osoby uzależnionej współwystępuje z coraz silniejszym zaprzeczaniem problemowi a tym samym utrwalają się patologiczne wzory przystosowania. Rodzina przeżywa chaos i dezorganizację, zatarte są granice pomiędzy poszczególnymi członkami rodziny a zwłaszcza pomiędzy obszarami: rodzice – dzieci - nierzadko następuje zamiana funkcji.
Dzieci nieświadomie wchodzą w role za pomocą których patologiczna struktura rodziny utrzymuje swoje status quo. Zazwyczaj najstarsze dziecko pełni rolę „bohatera”, kolejne staje się „kozłem ofiarnym”, następne – „zapomnianym dzieckiem” czy „maskotką” (Cierpiałkowska, Ziarko, 2010, s. 263 – 273). Bohater to dziecko przyjmujące na siebie rolę dorosłego w rodzinie, reprezentanta rodziny względem świata zewnętrznego. Swoim zachowaniem i prezentowaną postawą dostarcza członkom rodziny poczucia własnej wartości, nadziei, dumy itp. Poprzez osiągane sukcesy bohater sprawia, że rodzina „żywi się” poczuciem sukcesu. Względem młodszego rodzeństwa często pełni role ojca lub matki bądź obojga, często bowiem w rodzinie występuje brak prawidłowej emocjonalnej więzi z rodzicami.
Kozioł ofiarny jest dzieckiem, które skupia na sobie wszelkie bolesne uczucia członków rodziny. Poprzez problemy, które stwarza (w nauce, w środowisku) odwraca uwagę od rzeczywistych problemów rodziny – od źródła dysfunkcji. Zapomniane dziecko często też nazywane „zagubionym dzieckiem”, „aniołkiem”, „niewidzialnym dzieckiem” lub „dzieckiem we mgle” pełni rolę bycia użytecznym wtedy gdy pojawia się taka potrzeba w systemie dysfunkcyjnej rodziny np. w momencie kłótni jest przydatne i przynosi ulgę, w innej sytuacji zanika, nie sprawia problemów, jest posłuszne i wycofane. Jakby było nieobecne. Maskotka zwana tez czasami błaznem ma za zadanie poprawiać nastrój członkom rodziny, rozładowywać napięcia śmiechem humorem czy wygłupianiem się. Wprawia rodzinę w świat wyimaginowanej szczęśliwości.
Alkoholika zaczyna się traktować jako duże dziecko wymagające dodatkowej opieki. W domownikach rozwija się litość i opiekuńczość, które wypierają pretensje, złość i żal. Domownicy zaczynają przyzwyczajać się do swojego iluzorycznego świata, bo w takim trwają a w przypadku małych dzieci – nie znają innego.