Dzieci żyjące w rodzinie dysfunkcyjnej z powodu uzależnienia od alkoholu jednego z rodziców, rozwijają się wraz z zaburzeniami, które wynoszą z patologicznego systemu rodzinnego. Zaburzenia psychiczne mogą stanowić przyczynę pierwotną a wtórnymi objawami może być sięganie po alkohol i uzależnienie się od niego ale też kolejność może być odwrotna. „Z jednej strony istnieje koncepcja samo leczenia oparta na założeniu, że osoby z wieloma różnymi zaburzeniami psychicznymi sięgają po alkohol, żeby poprawić sobie nastrój i doświadczyć większego zadowolenia z życia, z drugiej badania i obserwacje kliniczne pokazują, że zaburzenia mogą stanowić właśnie konsekwencję długotrwałego używania alkoholu” (Cierpiałkowska, Ziarko, 2010, s. 48). Do takich zaburzen bardzo często należą syndrom DDA, współuzależnienie czy stres pourazowy.
1. Dorosłe dzieci alkoholików
Jednym z zaburzeń może być syndrom dorosłych dzieci alkoholików (DDA). Objawia się on takimi cechami jak myślenie zgodne z wzorcami obowiązującymi w patologicznej rodzinie, brak wiedzy i doświadczenia z zakresu społecznie akceptowanych zachowań, stawianie sobie nierealnie wysokich zadań i konieczność odbierania nieustannie pozytywnych informacji zwrotnych z zewnątrz, brak umiejętności konstruktywnej komunikacji werbalnej, konfabulacja zgodna z oczekiwaniami słuchaczy, brak zaufania do słyszanych pozytywnych słów kierowanych z zewnątrz, utrzymywanie siebie w ciągłym poczuciu „beznajdziejności”, brak umiejętności odprężenia się i swobody a także niezgoda na zabawę i przeżywanie radości, całkowity brak zaufania do innych i korelująca z nim nieustanna obawa przed wyśmianiem ze strony innych, nieumiejętność budowania zdrowych i bliskich relacji – w tym relacji intymnych opartych na poczuciu bezpieczeństwa i miłości, paraliżujące przekonanie, że inni ich nie lubią, że się z nich wyśmiewają, że są dziwni a do tego brak zaufania sobie i swoim wyborom.
Paradoksem cech dorosłych dzieci alkoholików jest fakt, że potrzebując pozytywnych komunikatów zwrotnych – nie wierzą w nie; że potrzebując przyjaźni i miłości - odrzucają je w obawie, żeby nie zostać odrzuconym; że stawiając sobie wysokie poprzeczki i wymagania i mając zasoby aby je osiągnąć nie dokańczają zaczętych zadań w obawie że nie okażą się doskonali (a tego od siebie wymagają) a jeżeli okażą się – nie umieją się tym cieszyć; że potrzebując radości i przyjaciół, nie pozwalają sobie na swobodę i zabawę i nie umieją zaufać nikomu ani nikomu nie pozwalają się zbliżyć do siebie – w obawie przed wyśmianiem i zranieniem; że kłamią chociaż chciałyby mówić prawdę ale wpojono im, że to może być wykorzystane przeciwko nim; że czują się inne i dziwne i nie zasługują na przyjaźń, chociaż bardzo jej pragną. Podobnych sytuacji można by wymieniać wiele, wszystkie cechuje paradoks potrzeby i zaprzeczania, dążenia i samozniszczenia (por. Woitiz, 1992, s.32 - 70).
O dorosłych dzieciach alkoholików można powiedzieć, że są współuzależnione. Współuzależnienie jest jednak pojęciem szerszym.